จิโอวานนิ โลเรนโซ แบร์นินี แบร์นินี (Giovanni Lorenzo Bernini) คือประติมากรและสถาปนิกคนสำคัญแห่งยุคบาโร้ก และเป็นผู้บุกเบิกประติมากรรมในสไตล์บาโร้ก เขาเป็นประติมากรผู้ยิ่งใหญ่และมีชื่อเสียงที่สุดในอิตาลียุคโบราณ จะเป็นรองก็แต่เพียง ไมเคิลแองเจโล เท่านั้น

จิโอวานนิ โลเรนโซ แบร์นินีเกิดในเมืองเนเปิลส์ เป็นบุตรของ ปิเอโตร แบร์นินี ประติมากรจริตนิยมจากเมืองฟลอเรนซ์ เมื่ออายุ 7 ปี เขาและบิดาได้เดินทางเข้าสู่กรุงโรม ที่กรุงโรมนี้เอง ที่จิตรกรชื่อดัง อันนิบาเล คารัคชี และ สมเด็จพระสันตะปาปาปอลที่ 5 ได้เล็งเห็นถึงความสามารถของเขา และแบร์นินีก็ได้รับการอุปถัมภ์จาก พระคาร์ดินัลสคิปิโอเน บอร์เกเซ พระนัดดาของสมเด็จพระสันตะปาปาปอลที่ 5 โดยผลงานในระยะแรกของเขาได้รับแรงบันดาลใจจากรูปสลักกรีกโบราณ

แบร์นินีเป็นศิลปินผู้เป็นที่รักยิ่งของคริสตจักร ในช่วงชีวิตของเขา เขาได้รับเลือกให้เป็นผู้ดูแลงานศิลปะเกือบทั้งหมดในวาติกัน เขาสร้างสรรค์ผลงานประติมากรรม สถาปัตยกรรมและงานออกแบบภายในชั้นเยี่ยมมากมาย และมีชื่อเสียงโด่งดังจากผลงานแกะสลักรูปพระแม่มารีพรหมจารี เทวทูต ศาสดาพยากรณ์ และเหล่าพระสันตะปาปาอันศักดิ์สิทธิ์และงดงามประนีต เรียกได้ว่าถ้าใครไปเดินตรงส่วนไหนของนครวาติกันก็จะต้องเจอะเจอผลงานของแบร์นินีไปเสียแทบจะทุกที่ก็ว่าได้

Blessed Ludovica Albertoni (1671-1675)

ซึ่งผลงานของแบร์นินีนี่เอง ที่ถูกนำไปใช้เป็นในนิยายเบสต์เซลเลอร์ของนักเขียนอเมริกันชื่อดัง แดน บราวน์ อย่าง เทวากับซาตาน Angels & Demons (ซึ่งถูกนำไปสร้างเป็นหนังในชื่อเดียวกัน) ซึ่งอุปโลกน์ให้แบร์นินีเป็นศิลปินผู้เป็นสมาชิกคนสำคัญของกลุ่มภราดรลับอันเก่าแก่อย่าง ‘อิลลูมินาติ’ (Illuminati) สมาคมลับของเหล่านักวิทยาศาสตร์โบราณผู้กำหนดวิถีแห่งการรู้แจ้ง และเป็นศิลปินผู้สร้างสรรค์ผลงานอันเป็นตัวแทนของปฐมธาตุแห่งวิทยาศาสตร์โบราณทั้ง 4 อย่าง ดิน ลม ไฟ น้ำ และซุกซ่อนมันอยู่ในนครรัฐวาติกันเพื่อเย้ยหยันศาสนจักรตอบแทนการถูกทำร้าย รังควาญ และไล่ล่าสังหารมาหลายต่อหลายศตวรรษ และเป็นปริศนาให้ตัวเอกในนิยายต้องถอดรหัสเพื่อหาตัวฆาตกร ผลงานสร้างสรรค์ที่ว่าเหล่านั้นก็คือ 

Habakkuk and the Angel ตัวแทนธาตุดิน (Earth) 

ประติมากรรมแกะสลักหินอ่อนขนาดเท่าคนจริงรูปศาสดาพยากรณ์ผู้ทำนายวาระสุดท้ายของโลกกับเทวทูต ตั้งอยู่ในวิหาร ชิจิ (Chigi Chapel) โบสถ์ซานตา มาเรีย เดล โปโปโลโล (Santa Maria del Popolo)

West Ponente ตัวแทนธาตุลม (Air)

ภาพสลักนูนต่ำรูปไข่ ในรูปลักษณ์ของเทวทูตพ่นลมตะวันตกออกม อยู่ในจัตุรัสเซนต์ปีเตอร์ (Piazza San Pietro)

Ecstasy of Saint Teresa (1651)

The Ecstasy of St.Teresa ตัวแทนธาตุไฟ (Fire)

ผลงานประติมากรรมที่มีชื่อเสียงที่สุดชิ้นหนึ่งของ แบร์นินี รูปสลักนักบุญเทราซา นางชีที่ได้รับการแต่งตั้งเป็นนักบุญหลังจากเธออ้างว่าเทวทูตองค์หนึ่งมาเยี่ยมเยียนเธอขณะหลับสนิท จนบังเกิดนิมิตแห่งความปิติต่อพระผู้เป็นเจ้า ที่เต็มไปด้วยความงดงามแห่งองค์ประกอบศิลป์ ด้วยหน้าตาที่แสดงออกถึงอารมณ์อันละเอียดอ่อนซับซ้อน อาภรณ์เครื่องนุ่งห่มที่พลิ้วไหว แต่มันกลับถูกมองว่าเป็นผลงานที่อนาจาร เพราะดูส่อไปในทางกามารมณ์ชัดเจนเกินไป เนื่องจากท่าทางของรูปสลักดูคล้ายกับคนกำลังเกร็งตัวในภาวะถึงจุดสุดยอด! ดังนั้นหลังจากสร้างเสร็จไม่นานมันจึงถูกย้ายจากที่ตั้งแห่งเดิมในวาติกัน ปัจจุบันติดตั้งอยู่ในโบสถ์ซานตา มาเรีย เดล วิตโตเรีย (Santa Maria della Vittoria) 

Fountana del Quattro Fiumi (Fountain of the Four Rivers) (1651)

Fountain of the Four Rivers ตัวแทนธาตุน้ำ (Water)

น้ำพุเป็นหนึ่งในประเภทของผลงานที่แสดงถึงพรสวรรค์ของแบร์นินีได้ดีที่สุด เบอร์นินีออกแบบและสร้างน้ำพุโรมันแบบบาโร้ก ทั้งผลงานที่เป็นสมบัติสาธารณะและสมบัติของสมเด็จพระสันตะปาปามากมายหลายแห่งในโรม ผลงานที่เป็นที่รู้จักดีได้แก่ น้ำพุไตรตัน (Fountain of the Triton) น้ำพุบาร์เบรินี (Fountain of the Bees) และผลงานที่เป็นตัวแทนของธาตุน้ำ น้ำพุ"จตุมหานที" (Fountain of the Four Rivers) ที่จัตุรัสนาโวนา (Piazza Navona) ที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นตัวแทนแม่น้ำอันยิ่งใหญ่ในโลกทั้ง 4 สายอย่าง แม่น้ำดานูบ แม่น้ำเพลท แม่น้ำคงคา และแม่น้ำไนล์

แถมท้าย Angels of Bernini : เทวาของแบร์นินี

นอกจากผลงานอันเป็นตัวแทนธาตุทั้ง 4 จาก 4 สถานที่นี้แล้ว ยังมีสถานที่อีกแห่งที่เป็นจุดสิ้นสุดและบทสรุปของเรื่องราวในนิยายก็คือ ปราสาท Castel Sant’Angelo ในที่นี้ จะขอกล่าวถึงผลงานที่ติดตั้งอยู่บนสะพานที่เชื่อมต่อระหว่างปราสาท กาสเตล ซานตาเจโล Castel Sant’Angelo และระเบียงของมหาวิหารเซนต์ปีเตอร์ ซึ่งก็คือ "สะพานเทวทูต" (Ponte Sant’Angelo) ซึ่งมีเหล่าทวยเทวาหรือเทวทูตที่ออกแบบและสร้างโดยแบร์นินีกับเหล่าลูกศิษย์ของเขาในปี 1670 

Ponte St. Angelo Angels

ในมือของเทวทูตแต่ละองค์จะถือ อุปกรณ์ตรึงกางเขน (Instruments of the Passion) ซึ่งแต่ละชิ้นเป็นเครื่องมือต่างๆ ที่ใช้ในการตรึงกางเขนพระคริสต์อย่าง

เสาที่ใช้จองจำและฑัณฑ์ทรมานพระคริสต์, แส้ที่ใช้โบยตีพระคริสต์, มงกุฏหนามของพระคริสต์, ผ้าคลุมหน้าพระคริสต์, ผ้าคลุมไหล่สีม่วงของพระคริสต์, ตะปูที่ตรึงกางเขนพระคริสต์, กางเขนที่ใช้ตรึงร่างของพระคริสต์, ป้ายแสดงชื่อที่ติดบนยอดกางเขน (Superscription) ที่เขียนว่า "จีซัสแห่งนาซาเร็ธ กษัตริย์แห่งยิว" เป็นทำนองล้อเลียนพระองค์, ฟองน้ำชุบน้ำที่ป้อนพระโอสถ์ของพระคริสต์ที่เสียบอยู่ปลายกิ่งอ้อ, หอกที่ใช้แทงสีข้างพระองค์ตอนสิ้นพระชนม์ นั่นเอง

ข้อมูล : หนังสือ เทวากับซาตาน Angels & Demons แดน บราวน์ เขียน อรดี สุวรรณโกศล แปล แพรวสำนักพิมพ์ 2549, https://en.wikipedia.org/wiki/Gian_Lorenzo_Bernini 

#Xspace #GiovanniLorenzoBernini #Art #Artist #Chapel #Inspiration #Angelanddemon